Verzorging Wimpergekko

Er is geen vergunning nodig om een wimpergekko te houden of te verkopen. Het is wel verstandig om een administratie bij te houden met daarin de adressen van degene aan wie je dieren verkocht hebt als je nakweek krijgt. Bewaar ook het kassabonnetje van de winkel, zodat je na kan kijken wanneer en waar welke gekko gekocht is. Door ontbossing voor de mijnbouw, en de introductie van invasieve diersoorten zoals mieren, ratten en katten nemen wimpergekko’s in hun natuurlijke verspreidingsgebied in aantallen af. Wellicht worden de dieren binnen afzienbare tijd op de CITES lijst bijgevoegd.

De wimpergekko is en van de grootste gekkosoorten ter wereld. Inclusief staart meet deze hagedis soms wel 25 centimeter.

Het lichaam is slank en langgerekt en het hoofd relatief groot en wigvormig. De ogen zijn groot. Boven de ogen bevindt zich een rand vergrote stekeltjes die doorloopt over de schedel, nek en rug. Deze stekeltjes boven de ogen hebben de wimpergekko zijn naam bezorgd. Wimpergekko’s hebben geen beweegbare oogleden. De dieren bezitten net als slangen een “bril” en kunnen niet knipperen met hun oogleden, ze maken hun oogbol schoon met hun lange tong.

De huid van de wimpergekko is bezet met hele fijne schubjes en ziet er uit als bewerkt suede. De huid van de gekko is, vergeleken met andere soorten gekko’s, relatief stevig en beschadigd niet heel snel.

Net als de meeste gekko’s hebben wimpergekko’s hechtlamellen aan de onderzijde van de tenen en zelfs aan het puntje van hun staart. De dieren kunnen hiermee met verbazend gemak over gladde oppervlakken, zoals bijvoorbeeld glas, lopen.
De staart van de wimpergekko kan door het dier afgeworpen worden. Hierover later meer.

Wimpergekko’s groeien snel en kunnen binnen anderhalf tot twee jaar volgroeid zijn. De dieren vervellen hun huid in stukken, niet in 1 geheel zoals bij slangen. Meestal eten de dieren de vervelde huid zelf weer op.

De wimpergekko is tegenwoordig een van de meest gehouden hagedissensoorten ter wereld, dit door het fijne karakter en handzame formaat van het dier. Bij een goede verzorging kunnen wimpergekko’s ongeveer 20 jaar of zelfs ouder worden.

Nieuw Caledonië, Zuidelijk Grande Terre, Île des Pins.

De wimpergekko bewoond de laaggelegen vochtige bossen van Nieuw Caledonië en enkele omliggende eilanden. Wimpergekko’ s zijn boombewonend. Overdag verschuilen de dieren zich in holtes en tussen grote bladeren. Na het vallen van de avond worden de dieren actief en gaan op zoek naar voedsel.

Lange tijd hebben wetenschappers de veronderstelling gehad dat wimpergekko’s in het wild uitgestorven waren. De dieren waren enkel bekend van een aantal gepreserveerde exemplaren in musea en niemand wist waar deze dieren precies vandaan kwamen. Na en tropische storm in 1994 werden enkele levende dieren ontdekt op aangespoelde takken. Enkele biologen hebben het pad van de orkaan terug gevolgd en hebben de dieren in 1994 herontdekt op Grande Terre, het grootste eiland van Nieuw Caledonië waar de dieren zich al die jaren verscholen hielden. Na hun ontdekking zijn een aantal dieren door wetenschappers en kwekers legaal geëxporteerd en de wimpergekko bleek al gauw een van de meest makkelijk houdbare en kweekbare hagedissoorten ter wereld.

Voor een enkele wimpergekko is en terrarium van 40 x 40 x 70 Centimeter of groter voldoende. Om een paartje te huisvesten is minimaal en verblijf van 60 x 40 x 80 Centimeter nodig.

Er zijn diverse complete terraria te verkrijgen in deze maten, zoals bijvoorbeeld The Blue-Lagoon 3D jungle serie. Groter is altijd beter, zeker als er meer dan twee dieren gehouden worden. Let wel op, mannetjesdieren zijn erg territoriaal, het beste kan er 1 man per verblijf gehouden worden.

Geef de dieren 12 tot 14 uur licht per dag. Zorg ervoor dat de dieren ook worden blootgesteld aan UV straling. Dit kan met speciale lampen, daarover later meer. Al eerder is gemeld dat wimpergekko’s nachtactief zijn. Maar ze willen af en toe overdag ook wel naar buiten komen om bovenop hun schuilplaats op te warmen.

De algehele temperatuur in het terrarium moet tussen de 22 tot 26 graden Celsius zijn. ‘S nachts mag de temperatuur zakken naar 18 ot 24 graden. Ondanks dat de dieren uit een tropisch gebied komen zijn deze dieren erg gevoelig voor hoge temperaturen. Als de temperatuur in het terrarium langdurig boven de 27 graden uitkomt kunnen de dieren overlijden aan hittestress.

Over het algemeen hoeven terraria van wimpergekko’s dus niet extra verwarmd te worden met speciale lampen. Voor de verlichting van het verblijf kan gebruik gemaakt worden van UVB spaarlampen of gloeilampen van een laag wattage. Als een verblijf toch extra verwarmd moet worden kan dit het beste gedaan worden door een verwarmingsmatje met thermostaat op de zijkant of achterkant van het terrarium te bevestigen.

Het substraat (bodembedekking) voor wimpergekko’s kan het beste bestaan uit turf, tuinaarde, cocopeat of een mengsel hiervan. De bodembedekking moet ongeveer 5 tot 10 centimeter diep zijn. Het opgenomen vocht in de bodem zorgt er dan voor dat de luchtvochtigheid in het verblijf ook redelijk op peil blijft.

Probeer in de bak een aantal verstopplaatsen en barrières te creëren die de dieren de mogelijkheid geven elkaar even uit het zicht te zitten, dit voorkomt stress en is beter voor de gezondheid van uw dieren. Schuilplaatsen kunnen simpelweg bestaan uit holle stukken kurkschors of bamboe waar de dieren in kunnen kruipen. De dieren komen nauwelijks op de grond, dus het is zaak om met deze materialen de hoogte van het verblijf zo veel mogelijk te benutten.

Zet alle inrichtingsmaterialen goed vast! Losse takken kunnen verschuiven en vallen als de dieren hierop heen en weer springen.

Planten, zowel echte als kunstplanten, kunnen in het terrarium geplaatst worden ter aankleding. Levende planten die zeer geschikt zijn voor en terrarium met wimpergekko’s zijn onder andere: Monstera, Philodendron, Epipremnum en Sansevieria. Samen met stukken hout en kurk kan een terrarium zo mooi en natuurlijk ingericht worden. Grofbladige planten bieden ook nog eens extra schuilplaats voor de dieren overdag en verhogen de luchtvochtigheid in het verblijf.

Een waterbak mag uiteraard niet ontbreken. Zet de waterbak aan de voet van een tak neer, zodat de dieren kunnen drinken zonder op de grond te komen. In het wild drinken de dieren water uit bladoksels en likken ze regendruppels van bladeren.

Sproei het verblijf dagelijks 1 tot 2 keer lichtjes.

Wimpergekko’s bijten zelden als men ze probeert te hanteren. Ze kunnen, als het moet, echter stevig bijten. De gekko’s houden er niet van om vastgepakt te worden, het zijn geen knuffeldieren. Om hun ongenoegen hierover te uiten kunnen de dieren soms keffende of schreeuwende geluidjes voortbrengen. Hanteren is alleen nodig bij het verplaatsen van de dieren naar een ander onderkomen, of bij schoonmaakwerkzaamheden.

Met wat geduld is het mogelijk om een wimpergekko vrijwillig op de hand van de verzorger te laten lopen. De dieren houden zichzelf goed genoeg vast om niet te vallen. Hou er rekening mee dat de dieren grote sprongen kunnen maken, en bij het verplaatsen op de hand kunnen ze soms aardige kamikazeduiken maken. Als de dieren van grote hoogte verkeerd terecht komen kunnen ze zichzelf verwonden.

Laat uw wimpergekko nooit los door uw huis lopen, op de vloer van een kamer tocht het altijd een klein beetje, dit kan ook zorgen voor gezondheidsproblemen. Daarnaast kunnen de dieren, als het moet, aardig hard en tegen vrijwel alle oppervlakken oplopen. Op deze manier zullen ze onder of achter het meubilair verdwijnen. Contact met andere huisdieren zoals honden of katten is helemaal uit den boze.

Als u uw wimpergekko wilt hanteren, ondersteun het dier dan zoveel mogelijk met uw handen. Til een dier nooit aan de nek, poten of staart op! De staart van een wimpergekko’s kan afbreken als het dier daaraan vast gehouden wordt. Ook jonge dieren die lichtjes in paniek raken kunnen zelf hun staart afwerpen.

Een eenmaal afgebroken staart groeit bij deze gekkosoort niet meer aan. In het wild zijn vrijwel alle dieren staartloos. De dieren verliezen hun staart bij gevechten onderling en veel staarten lijken verloren te gaan doordat deze opgegeten worden door de grotere gekkosoorten op het eiland. (Correlophus sarasinorum en Rhacodactylus laechianus)

Wimpergekko’s zijn omnivoor in het wild eten ze insecten, likken ze nectar uit bloemen en eten ze zacht rottend fruit. In gevangenschap kan de dierelijke voeding het beste bestaan uit krekels.

Krekels zijn in verschillende maten te koop in terrariumspeciaalzaken. Probeer krekels te voeren die ongeveer eenderde zo groot zijn als de bekbreedte van de hagedis. Krekels zijn ware ontsnappingskunstenaars en als ze eenmaal los in huis lopen zijn ze lastig te bestrijden, voer precies zoveel dat uw wimpergekko ze allemaal opeet. (Dit vergt in het begin wat geduld om uit te vissen hoeveel het dier precies wil eten).

Andere voedseldieren die verkrijgbaar zijn, zoals sprinkhanen, kakkerlakken en verschillende soorten larven, zijn ook te gebruiken, maar over het algemeen zijn krekels het makkelijkst in het gebruik.

De voedseldieren die in de terrariumwinkels te koop zijn, zijn wat eenzijdig gevoerd, en moeten dus altijd bepoederd worden met een calcium en vitamine supplement, zoals bijvoorbeeld Zoo Med Reptivite of Miner-All. Om calcium te verwerken tot een bruikbare bouwstof voor botten en eierschalen is vitamine D3 nodig. Deze vitamine wordt aangemaakt in de huid onder invloed van UVB stralen.

Het is dus raadzaam om in een wimpergekko terrarium een bron van UVB verlichting aan te brengen, ondanks het feit dat het overwegend nachtactieve dieren zijn. Deze kan bestaan uit een TL buis of speciale spots van bijvoorbeeld Reptech of Exo-Terra.

Zacht zoet fruit wordt door de dieren ook graag gegeten. Voer geprakte banaan, papaya, mango, peer en andere soorten zoet rijp fruit. Citrusvuchten zijn minder geschikt voor wimpergekko’s. Bepoeder ook het fruit met een calciumpreparaat.

Sinds de introductie van de wimpergekko als huisdier is er ook een kant en klare voeding speciaal voor deze dieren op de markt gebracht. Deze speciale gekko voeding bestaat uit een poeder die aangemaakt moet worden met een klein beetje water en als papje aan de dieren gegeven kan worden. Er zijn diverse merken en nog veel meer verschillende smaken verkrijgbaar van deze complete voeding. De meeste fabrikanten adviseren om deze voeding 3 tot 4 keer per week aan te bieden. Het voeren van krekels en fruit naast deze voeding is mogelijk, maar niet noodzakelijk. Het is goed mogelijk om wimpergekko’s hun gehele leven gezond te houden op deze speciaal geformuleerde poeders.

De speciale jellycupjes met felgekleurde zoete gelei vinden de dieren ook heerlijk. Deze cupjes zijn wat arm aan voedingsstoffen en vitamines en kunnen absoluut niet als hoofdvoer gebruikt worden. Als traktatie zijn ze wel geschikt, maar biedt dit niet te vaak aan.

Kweken met de dieren kan uiteraard alleen als men dieren heeft van verschillende geslachten. Bij jonge wimpergekko’s is het erg moeilijk te bepalen of het dier mannelijk of vrouwelijk is. Gelukkig is het bij dieren vanaf ongeveer een jaar niet meer zo moeilijk te zien. Ondanks dat wimpergekko´s vaak al na en jaar of eerder volgroeid kunnen zijn is het verstandig om te achten met kweken tot de dieren anderhalf of 2 jaar oud zijn.

Mannelijke wimpergekko’s zijn vaak forser dan vrouwtjes, de kop is grover van bouw en de dieren gedragen zich dominant tegenover anderen, er wordt dan vooral naar ledematen en staart gebeten, en onderdanige dieren worden door het terrarium gejaagd. Vrouwtjes zijn dus uiteraard iets fijner gebouwd en veel toleranter naar andere gekko’s toe.

Mannelijke dieren hebben iets vergrote poriën op hun dijbenen (Femoraal poriën) en op hun anaalschub (Preanaal poriën), bij de vrouwtjes zijn deze poriën ook wel aanwezig, maar vaak zijn ze moeilijk te vinden.

De mannelijke gekko kan zich bedienen van 2 geslachtsorganen, een links en een rechts. Deze geslachtsorganen heten hemipenis, als alletwee de organen bedoeld worden spreekt men over hemipenes. De hemipenes liggen verborgen in de basis van de staart. Bij een volwassen mannelijke wimpergekko zijn de hemipenes te zien als 2 flinke bulten in de staart, bij de vrouwtjes ontbreken deze bulten uiteraard.

Om er voor te zorgen dat de dieren zo goed mogelijk voorbereid zijn op het paarseizoen kunnen ze in de winter en maand of 2 iets koeler gehouden worden dan in de rest van het jaar. 20 graden Celsius is dan voldoende.

In de lente worden de mannetjes agressief dominant naar elkaar en naar de vrouwtjes. Er zullen enkele paringen plaatsvinden. Deze worden vaak door de eigenaar over het hoofd gezien, het paren is een korte aangelegenheid bij wimpergekko’s. De paringen vinden uiteraard voornamelijk ’s nachts plaats.

Als een mannetje te dominant word naar een vrouwtje is het beter een van de dieren tijdelijk in een andere bak onder te brengen, waar het onderdanige dier in alle rust kan eten en dergelijke.

Het mannetje kan het vrouwtje tijdens de paring in bedwang houden door haar in de nek te bijten, dit resulteert vaak in kleine wondjes en littekens. Zolang de wonden niet geïnfecteerd raken hoeft u daar niets aan te doen.

Ongeveer 30 tot 40 dagen na de paring legt het vrouwtje haar eieren. Wimpergekko´s produceren over het algemeen legsels van 2 eitjes tegelijk. De eitjes worden door het vrouwtje begraven in het bodemmateriaal, meestal aan de basis van een tak of tussen plantenwortels. Zorg er dus voor dat het bodemmateriaal tenminste 5 tot 10 centimeter diep is zodat ze haar eieren goed kan begraven.

Als het bodemmateriaal niet diep genoeg is kan er beter en legbak met vochtig materiaal in het verblijf geplaatst worden om haar de mogelijkheid te geven daar de eitjes in af te zetten. Houd er rekening mee dat de legbak in het terrarium word geplaatst zodra de dieren uit winterrust gehaald worden. De paringen gebeuren vaak ongezien, als het drachtige vrouwtje niet de mogelijkheid heeft om haar eieren kwijt te kunnen kan dat resulteren in ernstige gezondheidsproblemen.

Een gezond vrouwtje kan meerdere legsels per jaar produceren met tussenpozen van ongeveer anderhalve maand. Soms wel tot 8 legsels per jaar! Uiteraard moeten de vrouwtjes in die periode dan goed gevoerd worden en worden voorzien van voldoende calcium.

Als de eieren gelegd zijn moeten ze overgebracht worden naar een broedstoof. Graaf de eieren voorzichtig uit en draai de eieren niet, reptieleneieren bezitten geen hagelsnoeren die de dooier recht houden, en draaien van het ei kan resulteren in de dood van het embryo. Wimpergekko eieren worden meestal per 2 gelegd, soms plakken de eitjes aan elkaar. Haal de eieren niet los! Op die manier raken ze beschadigd.

De eieren kunnen in een bakje met vochtig vermiculiet (verkrijgbaar bij de meeste terrariumspeciaalzaken) half ingegraven worden. Bij een broedtemperatuur van 22 tot 26 graden Celsius komen de eieren na ongeveer 2 maanden uit. Bij een broedtemperatuur aan de lage kant kan het soms wel tot 120 dagen duren voor de eitjes uitkomen.

De jonge wimpergekko’s moeten in het begin alleen, of per 2, in vrij kale terraria gehouden worden: een ondiepe waterbak, een kunstplantje en een enkele schuilplaats is genoeg. Controleer de verstopplekken iedere dag, de krekels verschuilen zich daar en de jonge wimpergekko's kunnen hun prooi dan slecht vinden. Als bodemmateriaal is het handig om keukenpapier te gebuiken. De ontlasting van de kleine gekko´s is daar goed op te zien en zo kun je in de gaten houden of de dieren eten.

Voer de dieren zoveel als ze op kunnen. Let erop dat er niet te veel krekels in het terrarium blijven lopen, teveel krekels kunnen een gevaar vormen voor de kleine wimpergekko’s. Bepoeder de voedseldieren elke voederbeurt met vitamines en mineralen. De speciale voeding voor wimpergekko´s kan uiteraard ook gevoerd worden. Een bron van UVB verlichting mag ook niet ontbreken in het terrarium van de jonge dieren.

Sproei de gekko’s ook iedere dag, zorg ervoor dat ieder dier een beetje drinkt.

Wees erop bedacht dat ieder dier aan zijn trekken komt, als een wimpergekko niet aan eten toekomt kan deze het beste apart geplaatst worden zodat het diertje niet om voedsel hoeft te concurreren met sterkere broertje of zusje.

Na een maand of 2 kunnen de dieren naar hun nieuwe eigenaar.

Kort na de introductie van deze soort in de reptielenhobby zijn er een aantal apart gekleurde kweekvormen van deze interessante gekko verschenen. De verschillende kleurvormen van de wimpergekko bestaan uit een combinatie van de verschillende grondkleuren en de natuurlijke patronen die de dieren bezitten. Door selectief te kweken zijn er dieren ontstaan die geheel patroonloos zijn, dieren met een egale basiskleur en enkele vlekjes (Dalmatier), dieren met tijgerstrepen en meer. De basiskleuren kunnen varieren van bijna wit tot donkerbruin en alle aarde-tinten daartussen. Door selectief te zijn met de ouderdieren die voor de kweek gebruikt worden kan met enige zekerheid voorspeld worden hoe de jongen er uit komen te zien. 

Uiteraard kan een wimpergekko ook ziek worden, net als ieder ander dier. Aanwijzingen voor mogelijke ziekten kunnen zijn:

Lusteloos gedrag, slechte eetlust en weinig bewegen (bij een normaliter actief dier).

Moeilijk ademen, met de bek open ademhalen of slijm in de bek of bij de neusgaten. Dit kan wijzen op luchtweginfecties.

Kromme ledematen, ruggengraat, of staart. “Floppy tail”, waarbij de staart van het dier slap naar beneden hangt. Trillende vingers of tenen, of spasmes van het hele lichaam. Dit alles kan wijzen op kalkgebrek.

Braken of regurgiteren (opgeven) van voedsel.

Afwijkende ontlasting, diarree, abnormaal ruikende ontlasting, of helemaal geen ontlasting. Deze symptomen kunnen wijzen op een besmetting met darmparasieten of een bacteriële infectie. Bij drachtige vrouwtjes kan dit wijzen op legnood.

Vlekken op de huid, die kunnen wijzen op schimmel of bacteriële infecties.

In al deze gevallen is het aangeraden om contact op te nemen met een dierenarts die ook reptielen behandelt.

Ziektes kunnen zich ook op andere manieren manifesteren. Als uw gekko ander gedrag vertoont dan wat hierboven beschreven is, laat het ons even weten, wij kunnen u misschien verder helpen of eventueel doorverwijzen naar een dierenarts.